Kamu kuruluşlarında çalışan engelli çocuğu olan memur anne ve babalar nöbet ve fazla mesailerden muaf tutulmuştur. Bunun yanında bakıma muhtaç yakını olan çalışanlara günlük bakım izni konusunda kolaylık tanınması sağlanmıştır.
30 Ocak 2010 tarihli Sendikal Gelişmeler Doğrultusunda Alınacak Önlemler konulu Başbakanlık Genelgesinin 3. Maddesi şöyledir: “Kamu çalışanlarının kanunen bakmakla yükümlü olduğu engelli aile bireyinin bakıma muhtaç olduğunun ilgili mevzuatına göre alınmış geçerli engelli sağlık kurulu raporu ile belgelendirilmesi kaydıyla bu durumdaki personele; engelli aile ferdinin günlük bakımı için izin kullanımında gerekli kolaylık sağlanacak ve personel mesai saatleri dışındaki nöbet görevinden ve gece vardiyasından muaf tutulacaktır.’’
Ayrıca yine mazeret izni hakkı da tanınmıştır. Mazeret iznine ilişkin şartlar aşağıda belirtilmiştir.
Mazeret izni: ''Memurlara; en az yüzde 70 oranında engelli ya da süreğen hastalığı olan çocuğunun (çocuğun evli olması durumunda eşinin de en az yüzde 70 oranında engelli olması kaydıyla) hastalanması halinde hastalık raporuna dayalı olarak ana veya babadan sadece biri tarafından kullanılması kaydıyla bir yıl içinde toptan veya bölümler halinde on güne kadar mazeret izni verilir".
20 Şubat 2014 Torba Yasa (6525 sayılı Kanun) ile ve sonrasındaki düzenlemelerle aşağıdaki personel kanunlarına işlenmiştir:
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu 104. Madde (e) fıkrası,
926 sayılı TSK Personel Kanunu 126. Madde (f) fıkrası,
3269 sayılı Uzman Erbaş Kanunu 11. Madde (ç) bendi
4857 sayılı İş Kanunu Ek Madde 2- İşçilerin en az yüzde yetmiş oranında engelli veya süreğen hastalığı olan çocuğunun tedavisinde, hastalık raporuna dayalı olarak ve çalışan ebeveynden sadece biri tarafından kullanılması kaydıyla, bir yıl içinde toptan veya bölümler halinde on güne kadar ücretli izin verilir." (Nisan 2015)
Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslar 9. Madde: “Sözleşmeli personele; en az yüzde 70 oranında engelli ya da süreğen hastalığı olan çocuğunun (çocuğun evli olması durumunda eşinin de en az yüzde 70 oranında engelli olması kaydıyla) hastalanması halinde hastalık raporuna dayalı olarak ana veya babadan sadece biri tarafından kullanılması kaydıyla bir yıl içinde toptan veya bölümler halinde on güne kadar ücretli mazeret izni verilir.” (16 Ağustos 2014).
Mazeret izni kullanımında önemli olan esaslar şunlardır:
1. Bu izin sadece çocuklar adına kullanılır. Eş, anne, baba adına talep edilemez.
2. Çocuğun yaşı önemli değildir.
3. Engelli çocuğun ağır/hafif engelli olması durumuna bakılmaz.
4. Bu iznin kullanılması için;Çocuğun en az % 70 engelli olması,çocuğun raporunda herhangi bir engel oranı olmasa da süreğen (kronik hastalığa sahip olması) bir hastalığa sahip olması gerekir.Bu süreğen/kronik hastalıklar; Tip 1 ve veya Tip 2 Diyabet hastalığı, Çölyak, Metabolik hastalıklar grubunda olan hastalıklar gibi…
5. Sadece engelli sağlık raporuna ya da süreğen bir hastalığa sahip olunması bu izni talep etmekte yeterli değildir.% 70 ve üzeri engelli olan ya da süreğen bir hastalığa sahip olan çocuğun; hükümde yer alan ‘’hastalık raporunun ‘’olması gerekmektedir.
6. Bu iznin verilmesi amirin takdirine bağlı değildir. Gerekli şartlar sağlanmışsa ve bunlar belgelendi ise (engelli sağlık raporu, hastalık raporu, izin istek formu) izin hakkı elde edilmiş olur.
7. Kullanılacak iznin süresi, hükümde de belirtildiği gibi, tamamını ya da bölerek kullanmak izni kullanacak kişinin beyanına bağlıdır. Hastalık Raporunda süre belirtilmesi gerekmemektedir. Belirtildi ise de bu süreye karar verecek olan, izni kullanacak kişidir. Hastalık raporundaki yazılı sürenin dikkate alınacağına dair amir tarafından baskı yapılamaz. Çünkü hastalık raporundaki izin süresinin dikkate alınacağına dair bir hüküm yoktur.
8. Bu izni, çalışan anne ya da babadan sadece biri kullanacaktır. Dolayısıyla bir çocuk için bir yıl içinde kullanılacak izin miktarı; en fazla 10 gündür. Örneğin çocuğun hastalığında ilk 5 günü anne kullandı ise geri kalan 5 gün baba tarafından kullanılabilir. Ya da geri kalan 5 günün 3 günü anne tarafından, 2 günü baba tarafından kullanılabilir.
9. Annenin çalışmıyor olması, çocuğun hastalanması halinde bu iznin baba tarafından kullanılmasına engel bir durum değildir.
10. Çocuğa ait hastalık raporunun varlığı önemlidir, çocuğun kimin tarafından doktora götürüldüğü, raporun kimin tarafından alındığı önemli değildir.
11. Hastalık raporunu; Aile Hekimliklerinden muayene sonrası veya hastalığı sonucunda götürdüğünüz özel hastane/doktor da olsa tek hekimden alabilirsiniz. Hükümde; raporun alınacağı hastane/hekim özellikleri konusunda hüküm yoktur.
12. Çocuğunuzu her hangi bir tetkik için hastaneye götürdüğünüzde (çoğu çocuğun rutin tetkikleri vardır ve bu izin hakkı verilene dek, ebeveyn bu işlemler için senelik izin almak zorunda kalıyordu); doktordan çocuğun tetkiklerinin yapıldığı, takibinin yapıldığı ve işlemlerin devam ettiğine dair yazı alarak mazeret izni talep edebilirsiniz.
