Epilepsi nöbetleri azaltılabilirmi? Bu konuda neler yapılabilir?

Epilepsi nöbetleri azaltılabilirmi? Bu konuda neler yapılabilir?

1. Epilepsi tedavisi olan bir hastalıktır. Uzman Nöroloji uzmanıyla yapılacak işbirliği sonucu, bütün hastalarda nöbetler %90 oranında  kontrol altına alınır.
2. Kontrol altına alınmadığı sanılan vakalarda ya hastalık için uygun ilacın cinsi veya miktarı  bulunamamıştır veya hasta ilacını muntazam kullanmamış veya nöbetleri bir süre kesilince iyileştim deyip doktoruna danışmadan ilacı kesmiştir.
3. Epilepsi ilaçları nöbetler kontrol altına alındıktan sonra da düzenli kullanılması gereken ilaçlardır. Aradan yeterli süre geçmişse ve ilaçlar nöbetlere etkili olmamışsa, bu ilaçları kesmeden en yakın Nöroloji uzmanına görününüz ve hastalığınızın tedavisi için işbirliği yapınız. Nöbetleriniz tamamen kesilinceye kadar yapılacak ilaç düzenlemesi için doktorunuzla ilişkinizi kesmeyiniz.
4. Epilepsi nöbetlerinizin geldiği günleri ve saatleri, nöbetin tipini gösteren bir takvim yapınız. Bu örnek takvimi Nöroloji uzmanını görmeden önce ve sonra devamlı tutunuz. Uzun süredir kullanıp istifade etmediğinizi sandığınız ilacın ismini ve miktarını kaydediniz. Yeni göründüğünüz doktor istifade etmediğiniz ilaçları yeniden yazmaz. Böylece zaman kaybı az olur.
5. Bir veya iki yıl epilepsi nöbeti gelmezse, epilepsiye karşı kullandığınız ilaçları iyileşme kanısıyla doktorunuza sormadan kesinlikle kesmeyiniz. Kendiliğinizden kestiğiniz taktirde hastalık eskisinden daha şiddetliymiş gibi tekrarlar. Artık eskiden aldığınız ilaç miktarı muhtemelen yetersiz kalabilir.
6. Epilepsiyle ilgili ilaçlarınızı alırken başka bir hastalığa yakalanır ve araya giren hastalık için ilaç almanız gerekirse,Epilepsi ilaçlarınızı kısa bir süre içinde olsa bırakmayınız. Epilepsi ilaçları diğer ilaçlarla birlikte alınabilir ve sakıncası yoktur.
7. Epilepsi olan hastalar uykusuz kalmamalı, alkollü içki içmemeli, aşırı ruhi gerginliklerden kaçınmalı ve yazın başı açık güneşte uzun süre kalmamalıdırlar.
8. Meslek seçiminde şöförlük, ağır sanayi dalları, askerlik ve inşaat işleri gibi yüksek mesafede çalışmayı gerektiren meslekler seçilmemelidir.
9. Nöbetleri ilaçlarla kontrol altına alınan vakalarda hekimin kanaatı alınarak evlenilebilir. Epilepsi olan kişi, Epilepsi olan diğer bir şahısla evlenmemelidir. Hamilelikte mutlak hekim kontrolü gerekir.
10. Nöbetler kontrol altına alınmadan denize girmeyiniz. Kontrol altına alındıktan sonra hekimin müsadesine göre sahilde gözlem altında girilebilir. Ulaşım araçları (oto, traktör, vb. ) nöbetler kontrol altına alınmadan kullanılmamalıdır. Nöbetlerin ilaçlarla kontrol altında olan vakalarda hekiminizin kanaatine göre hareket ediniz.
11. Kranial MR ve beyin elektrosu (EEG) epilepsinin tanısında önemli bir araç olup tedavinin başlangıcında çekilmelidir. Bundan sonra nöbetleri ilaçlarla kontrol alınmış olan vakalarda yılda bir EEG tekrarlanmalıdır. Amaç, nöbetler kesilmişse beyin dalgalarındaki düzensizliğinde düzelmeye gidip gitmediğinin kontrolüdür.
12. Her yıl kan sayımı, karaciğer testleri yapılmaktadır.
13. Uzun süre tedavide epilepsi nöbetleri gelmiyen vakalarda ve EEG kontrollerinda EEG si normale dönen vakalarda ilaç yavaş yavaş ve doktor kontrolü altında azaltılabilir ve yine doktor kontrolünde bırakılabilir. Nöbetlerin tekrarı halinde yeniden tedaviye başlamak gerekir.

Türkiye piyasasında kullanımda olan epilepsi ilaçlarına yönelik genel bilgiler

Türkiye piyasasında kullanımda olan epilepsi ilaçlarına yönelik genel bilgiler

Epilepsi ilaçları (antiepileptikler) genel olarak uzun süreli (birkaç yıl) kullanılan ve nöbet bastırma özellikleri olan (antikonvulsif) maddelerdir. Doktor kontrolünde dozları ayarlanmalı, doktorla sürekli irtibat halinde devam edilmelidir. Doktor tarafından belirtilmedikçe dozu değiştirilmemelidir. İyileştim düşüncesiyle ilaçlar tamamen kesilmemelidir.  

Türkiye piyasasında kullanımda olan epilepsi ilaçlarına yönelik genel bilgiler:

Levetiracetam

(Keppra): Yeni nesil ilaçlardandır. Sedatif yan etkiler dışında önemli bir yan etkisi söz konusu değildir. Genelde dirençli epilepsilerde tedavilere ek olarak yaygın şekilde kullanılmaktadır.

Fenobarbital 

(Luminal ve Luminaletten):
Kullanımda olan en eski ilaçlardandır. Özellikle bebeklik çağında düşük yan etki profiline bağlı olarak tercih edilir. Büyük çocuklarda özellikle hareketlilik şeklindeki yan etkisinden ötürü kullanımı kısıtlıdır. Yeşil reçete ile alınır.

Karbamazepin 

(Tegretol, Karazepin, Carbaleks, vs): En sık kullanılan ilaçlardandır. Birçok epilepsi türünde etkili olmakla beraber bazı iyi bilinen jeneralize epilepsilerde nöbet arttıran bir etkisi olabilir. Başlangıç yan etkileri uyku ve sakinleştirme şeklindedir. Vücudun alışma süreci sonrası bu yan etkiler daha az görülür. Döküntü, karaciğer fonksiyon testleri ve kan sayımı üzerine etkileri olabilir.

Valproat 

(Depakin, Convuleks): Geniş etkili bir epilepsi ilacıdır. Doza bağlı olarak titreme, saç dökülmesi gibi yan etkiler görülebilir. Sedatif etkisi belirgin değildir. En önemli yan etkisi özellikle ufak çocuklarda karaciğer harabiyeti ve kemik iliği baskılanmasıdır. Bu, kabaca 1000 çocukta bir karşılaşılır.

Fenitoin

(Epdantoin, Epanutin, vs): Özellikle nöbetlere acil müdehale gereken durumlarda damardan uygulanabildiği için tercih edilen bir ilaçtır.  Çocuklarda kıllanma ve yüz hatlarında belirginleşme yapabilmesi çok fazla tercih edilmemesine sebep olmuştur.

Lamotrigin

(Lamictal): Yeni nesil epilepsi ilaçlarındandır. Yüksek dozlarda sedasyon ve dengesizlik gibi yan etkiler yapabilir. Özellikle  valproat ile beraber kullanımda önemli deri döküntüleri olabileceğinden yavaş doz ayarlamaları gerekir.

Topiramat

(Topamax): Yeni nesil epilepsi ilacı. Geniş etki yelpazesi vardır. Sık görülen yan etkileri uyku, dengesizlik ve sakinleştirmedir. Bunun dışında böbrek taşı, terlememe, kilo kaybı gibi yan etkiler bu ilaca hastır.

Gabapentin

(Neurontin): Yeni nesil bir epilepsi ilacıdır. Sadece böbrekler üzerinden atılması ve diğer ilaçlarla etkileşmemesi önemli özellikleridir. Yan etkileri arasında sakinlik ve uykululuk önde gelir.

Etosuksimid

(Petimid): Eski bir ilaç olmasına rağmen nadir bazı epilepsi tiplerinde kullanımı vardır. Önde gelen yan etkisi mideyi rahatsız etmesidir, dolayısıyla tok karnına alınması önerilir.

Primidon

(Mysolin): Primidon vücutta fenobarbitale dönüşür. Aşırı uyku yan etkisi ön plandadır. 

Vigabatrin

(Sabril): Yeni nesil ilaçlardandır. Özellikle infantil spasm tipi nöbetlerde kullanımı kabul görmüştür. Görme alanı üzerine bazı yan etkileri saptandığından kullanımı kısıtlı kalmıştır.